Wat zijn LVS-toetsen?

Ieder kind maakt tijdens de basisschool een enorme groei door. Je kind gaat van het niet kunnen lezen en schrijven in groep 1 naar het kunnen lezen van boeken, schrijven van werkstukken en het maken van lastige sommen in groep 8. In Nederland is iedere school verplicht om deze ontwikkeling per kind vast te leggen. Dit doen scholen door middel van een leerlingvolgsysteem (LVS) met LVS-toetsen. Deze toetsen ken jij waarschijnlijk beter onder de naam Cito-toets of IEP-toets. In dit artikel lees je alles over de verschillende leerlingvolgsystemen, de LVS-toetsen en hoe je je kind hierop kan voorbereiden.
 

 

Een LVS is een systeem waarin leraren bijhouden hoe kinderen vooruitgaan. Dit doen ze met de LVS-toetsen, zoals de Cito-toetsen of IEP-toetsen. De meeste scholen nemen twee keer per jaar de LVS-toetsen af: in het midden en het eind van het schooljaar. Deze toetsen worden aangeboden door een van de 5 aanbieders van een leerlingvolgsysteem. Het zijn dus andere toetsen dan de toetsen die worden aangeboden door de methodes. 

Methodegebonden toetsen horen specifiek bij de lesmethodes die op school worden gebruikt, terwijl de Cito-toetsen, IEP-toetsen en de toetsen van andere aanbieders losstaan van de methodes. Dit zijn niet-methodegebonden toetsen. Ze zijn bedoeld om de ontwikkeling van het kind te meten. Dit is belangrijk, omdat LVS-toetsen een breder en objectiever beeld geven van wat je kind kan, ongeacht de gebruikte lesmethode. Tijdens deze toetsen worden de onderdelen Taal en Rekenen worden afgenomen, maar er kan ook getoetst worden op andere schoolvakken of sociaal-emotioneel vlak.

Er zijn in Nederland vijf leerlingvolgsystemen die zijn goedgekeurd door de overheid:

• Cito BV (ook wel Leerling in Beeld genoemd)
• Bureau ICE (de aanbieder van de IEP-toets)
• Diataal (de aanbieder van de Dia-toets)
• Boom test onderwijs
• CED-Groep

Het is aan de school welke LVS-toets ze kiezen. De grootste aanbieders zijn Cito en IEP. Alle vijf deze leerlingvolgsystemen bieden Midden- en Eindtoetsen aan. Dit geldt niet voor de groepen 1 en 2. In deze groepen worden geen toetsen gebruikt, maar wordt de vooruitgang van de kinderen geobserveerd. Deze informatie wordt wel opgeslagen in het LVS door de leerkracht. 

De bekendste onderdelen die worden getoetst zijn Taal (wat bestaat uit Begrijpend lezen, Begrijpend luisteren, Taalverzorging en Woordenschat) en Rekenen. Daarnaast worden vaak de AVI en DMT afgenomen. Daarnaast kan de school er ook voor kiezen om sociaal-emotioneel functioneren of Engels af te nemen.

Afhankelijk van de aanbieder en (soms) de keuze van de school is de toets op papier of digitaal. De vragen sluiten aan bij de doelen die alle kinderen in Nederland moeten leren. Die doelen worden bepaald door het Stichting Leerplan Ontwikkeling. SLO ontwikkelt en vernieuwt lesprogramma’s voor het basisonderwijs en voortgezet onderwijs, samen met experts en in opdracht van het Ministerie van Onderwijs en Wetenschap.

Vaak worden er dus minimaal twee LVS-toetsen afgenomen om de ontwikkeling van je kind in kaart te brengen. In groep 8 is er echter een verschil: rond februari van dit jaar maken kinderen de verplichte doorstroomtoets. Deze toets lijkt op de gewone LVS-toetsen, maar heeft een andere functie. De doorstroomtoets helpt bij het bepalen van het definitieve schooladvies voor de middelbare school.

De LVS-toetsen in groep 6 en 7 zijn belangrijk voor het bepalen van het voorlopige schooladvies voor je kind. Op basis van de resultaten van deze toetsen geeft de leerkracht een advies over welk niveau het beste bij je kind past. Met de doorstroomtoets, die later in groep 8 wordt afgenomen, kan dit advies nog omhoog worden bijgesteld. Daarom spelen de LVS-toetsen in groep 6 en 7 ook een belangrijke rol in het uiteindelijke schooladvies.

De Cito-toetsen, IEP-toetsen en andere LVS-toetsen zijn belangrijk, omdat ze laten zien hoe je kind ervoor staat en waar extra oefening nodig is. Hier zijn 4 tips hoe jij het beste uit je kind kunt halen:

✔ Vraag de leerkracht om hulp: De leerkracht kan je precies vertellen welke onderdelen je kind extra aandacht moeten geven.

✔ Kleine stapjes: Het is belangrijk om niet alles in één keer te doen. Oefen elke dag een klein stukje, bijvoorbeeld 15-20 minuten.

✔ Zorg voor herhaling: Herhaal regelmatig de stof die al behandeld is, zodat je kind alles goed blijft onthouden.

✔ Oefen met de vraagstelling: De vraagstelling op de LVS-toets kan anders zijn dan in de lessen. Oefen hiermee om het zelfvertrouwen van je kind te vergroten en de vragen beter te begrijpen. De Oefenboeken van Junior Einstein sluiten naadloos aan op de LVS-toets. 

Merk je toch dat je kind gestrest is? Download dan onze Toetshulp met tips tegen toetsstress. 

Het is aan de school zelf wanneer de LVS-toetsen worden afgenomen, maar dit moet wel binnen een periode van een aantal maanden zijn. De toets in het midden van het schooljaar moet worden afgenomen tussen december en maart. De toets aan het eind van het schooljaar moet worden afgenomen tussen april en juli. Als een school ervoor kiest om begin van het schooljaar ook een LVS-toets af te nemen, dan moet dit gedaan worden tussen september en november.

Naast dat een LVS een handige manier is om de vooruitgang van een kind bij te houden, zijn er nog andere redenen dat een LVS belangrijk is. Het belangrijkste doel van een LVS is om kinderen passende hulp te kunnen bieden. Door de LVS-toetsen kan een leerkracht precies zien waar je kind nog moeite mee heeft en hierop inspelen. De leerkracht kan extra materiaal aanbieden of extra uitleg geven over de onderdelen waar je kind moeite mee heeft.

Voor scholen zelf is een LVS belangrijk omdat dit gebruikt wordt door de onderwijsinspectie om een school te beoordelen. Daarnaast is het belangrijk voor het beoordelen van de kinderen. Ieder schooljaar krijgt je kind minimaal twee rapporten mee naar huis. Deze rapporten zijn gebaseerd op de LVS-toetsen en methodetoetsen. Ook wordt het LVS gebruikt om een onderwijskundig rapport te maken wat meegegeven wordt aan de middelbare school van je kind. Met dit rapport wordt de middelbare school geïnformeerd over de vaardigheden van je kind.

De LVS-toetsen worden ook gebruikt voor het bepalen van het middelbare schoolniveau van je kind. Dit niveau wordt bepaald aan de hand van de LVS-toetsen en het inzicht van de leerkracht.