Ieder kind maakt tijdens de basisschool een enorme groei door. Je kind gaat van het niet kunnen lezen en schrijven in groep 1 naar het kunnen lezen van boeken, schrijven van werkstukken en het maken van lastige sommen in groep 8. In Nederland is iedere school verplicht om deze ontwikkeling per kind vast te leggen. Dit doen scholen door middel van een leerlingvolgsysteem (LVS) met LVS-toetsen. Deze toetsen ken jij waarschijnlijk beter onder de naam Cito-toets of IEP-toets. In dit artikel lees je alles over de verschillende leerlingvolgsystemen, de LVS-toetsen en hoe je je kind hierop kan voorbereiden.
Een LVS is een systeem waarin leraren bijhouden hoe kinderen vooruitgaan. Dit doen ze met de LVS-toetsen, zoals de Cito-toetsen of IEP-toetsen. Scholen zijn verplicht om twee keer per jaar de LVS-toetsen af te nemen. Deze toetsen worden midden (M) in het schooljaar en aan het einde (E) van het schooljaar afgenomen. Deze toetsen worden aangeboden door het LVS zelf en zijn dus geen onderdeel van de methode, zoals methodegebonden toetsen.
Methodegebonden toetsen horen specifiek bij de lesmethodes die op school worden gebruikt, terwijl de Cito-toetsen, IEP-toetsen en de toetsen van andere aanbieders losstaan van de methodes. Ze zijn bedoeld om de ontwikkeling van het kind te meten. Dit is belangrijk, omdat LVS-toetsen een breder en objectiever beeld geven van wat je kind kan, ongeacht de gebruikte lesmethode. Tijdens deze toetsen moeten verplicht de onderdelen Taal en Rekenen worden afgenomen, maar er kan ook getoetst worden op andere schoolvakken of sociaal-emotioneel vlak.
Er zijn in Nederland vijf leerlingvolgsystemen die zijn goedgekeurd door de overheid:
Het is aan de school welke LVS-toets ze kiezen. De grootste aanbieders zijn Cito en IEP. Alle vijf deze leerlingvolgsystemen bieden Midden- en Eindtoetsen aan. Dit geldt niet voor de groepen 1 en 2. In deze groepen worden geen toetsen gebruikt, maar wordt de vooruitgang van de kinderen geobserveerd. Deze informatie wordt wel opgeslagen in het LVS door de leerkracht.
De verplichte onderdelen die worden getoetst zijn Taal (wat bestaat uit Begrijpend lezen en Taalverzorging) en Rekenen. Afhankelijk van de aanbieder en (soms) de keuze van de school is de toets op papier of digitaal. De vragen sluiten aan bij wat alle kinderen in Nederland moeten leren. Dit wordt bepaald door het SLO. Het SLO is de instantie die leerdoelen opstelt voor alle scholen in Nederland. Dit doen ze voor alle groepen.
Met de score van de LVS-toets kan de leerlijn van je kind worden weergegeven. Er kan gekeken worden of je kind zichzelf verbeterd heeft en hoe je kind het doet vergeleken met de klas of de gemiddelden van Nederland.
Ieder jaar worden er minimaal twee LVS-toetsen afgenomen om de ontwikkeling van je kind in kaart te brengen. In groep 8 is er echter een verschil: rond februari van dit jaar maken kinderen de Doorstroomtoets. Deze toets lijkt op de gewone LVS-toetsen, maar heeft een andere functie. De Doorstroomtoets helpt bij het bepalen van het definitieve schooladvies voor de middelbare school.
Ook de LVS-toetsen in groep 6 en 7 spelen een rol in het voorlopige schooladvies dat je kind krijgt. Deze LVS-toetsen helpen om het voorlopig schooladvies te bepalen. Deze LVS-toetsen spelen dus ook een belangrijke rol bij het schooladvies.
Wil je meer weten over de Doorstroomtoets en het schooladvies? Lees dan het artikel Alles over de Doorstroomtoets.
Het is aan de school zelf wanneer de LVS-toetsen worden afgenomen, maar dit moet wel binnen een periode van een aantal maanden zijn. De M-toets moet worden afgenomen tussen december en maart. De E-toets moet worden afgenomen tussen april en juli. Als een school ervoor kiest een B-toets af te nemen dan moet dit gedaan worden tussen september en november.
Naast dat een LVS een handige manier is om de vooruitgang van een kind bij te houden, zijn er nog andere redenen dat een LVS belangrijk is. Het belangrijkste doel van een LVS is om kinderen passende hulp te kunnen bieden. Door de LVS-toetsen kan een leerkracht precies zien waar je kind nog moeite mee heeft en hierop inspelen. De leerkracht kan extra materiaal aanbieden of extra uitleg geven over de onderdelen waar je kind moeite mee heeft.
Voor scholen zelf is een LVS belangrijk omdat dit gebruikt wordt door de onderwijsinspectie om een school te beoordelen. Daarnaast is het belangrijk voor het beoordelen van de kinderen. Ieder schooljaar krijgt je kind minimaal twee rapporten mee naar huis. Deze rapporten zijn gebaseerd op de LVS-toetsen en methodetoetsen. Ook wordt het LVS gebruikt om een onderwijskundig rapport te maken wat meegegeven wordt aan de middelbare school van je kind. Met dit rapport wordt de middelbare school geïnformeerd over de vaardigheden van je kind.
De LVS-toetsen worden ook gebruikt voor het bepalen van het middelbare schoolniveau van je kind. Dit niveau wordt bepaald aan de hand van de LVS-toetsen en het inzicht van de leerkracht.
De Cito-toetsen, IEP-toetsen en andere LVS-toetsen zijn belangrijk omdat ze laten zien hoe je kind ervoor staat en waar extra oefening nodig is. Door te oefenen kan je kind vertrouwd raken met de vraagstelling. Deze is vaak anders is dan bij reguliere schoolopdrachten. Dit helpt niet alleen om beter te presteren op de toets, maar geeft ook zelfvertrouwen. Merk je toch dat je kind gestrest is? Lees dan hier hoe je je kind kan helpen: Help, mijn kind heeft toetsstress!