5 tips om veilig te internetten – voor jou en je kind

Tegenwoordig speelt het internet een grote rol in ons leven. Daarom is het belangrijk om te weten hoe je veilig met het internet kan omgaan, zowel voor ouders als voor kinderen. Iedereen gebruikt het, dus ook kinderen op de basisschool. Dit kan op school zijn, bijvoorbeeld met een iPad of Chromebook, maar ook thuis als ze huiswerk maken of filmpjes kijken. 

Een leven zonder internet kunnen we ons niet meer voorstellen, maar het brengt ook risico’s met zich mee. In dit artikel lees je hoe kinderen het internet veilig kunnen gebruiken en wat jij als ouder kunt doen.

Voordat we tips geven is het belangrijk dat je als ouder zelf goed bewust bent van de meest voorkomende gevaren die op het internet op de loer liggen. Enkele van deze gevaren zijn:

• Online pesten: dit kan plaatsvinden via sociale media, berichtenapps en andere digitale platforms.
• Valse identiteiten: mensen kunnen zich als iemand anders voordoen, wat kan leiden tot misleiding of gevaarlijke situaties. 
• Malware en virussen: het downloaden van bestanden van onbetrouwbare bronnen kan schadelijke software op apparaten installeren.
• Ongepaste inhoud: kinderen kunnen per ongeluk toegang krijgen tot ongepaste inhoud die niet geschikt is voor hun leeftijd.
• Phishing en oplichting: criminelen proberen via nepwebsites of e-mails persoonlijke informatie te stelen, zoals wachtwoorden.
• Privacyrisico's: veel apps en websites verzamelen gegevens zonder dat kinderen of ouders hiervan volledig op de hoogte zijn, wat kan leiden tot misbruik van persoonlijke informatie.
• Verslaving aan schermtijd: kinderen kunnen moeite hebben om een gezonde balans te vinden in hun internetgebruik, wat invloed kan hebben op hun mentale en fysieke gezondheid. Wil je hierover meer weten? Lees dan ons artikel 'Schermtijd: wat is gezond voor kinderen?'

Het is belangrijk dat ouders en kinderen leren hoe ze veilig online kunnen zijn. Hier zijn 5 tips om je te helpen: 

Zorg dat je met je kind over het internet praat. Doe dit regelmatig en op een positieve manier. Bespreek wat er leuk is aan internet, maar ook wat de gevaren zijn. Vraag bijvoorbeeld op een ontspannen manier wat je kind soms op het internet tegenkomt. Dit verlaagt de drempel, zodat je kind sneller durft te vertellen als er iets vervelends gebeurd is. Als je kind ouder wordt, heb je als ouder minder toezicht op wat je kind online doet. Als je vaak met je kind over internet praat, wordt het makkelijker voor je kind om hulp te vragen of iets te vertellen.

Er zijn zoekmachines en apps speciaal voor kinderen. Voorbeelden van zoekmachines zijn jeugdbieb.nl of koekeltjes.nl, die alleen kindvriendelijke resultaten laten zien. Natuurlijk is Junior Einstein een kindvriendelijke website. 

Voor het bekijken van filmpjes kan je het beste gebruikmaken van YouTube Kids. Deze app is speciaal gemaakt voor kinderen. De app biedt de mogelijkheid om (leeftijds)filters en schermtijd in te stellen. Daarnaast kan je bepaalde video's blokkeren. Toch kan het zo zijn dat, ondanks de filters, je kind toch ongepaste video's te zien krijgt. Probeer daarom als ouder altijd betrokken te zijn bij de online activiteiten van je kind.

Om veilig te zoeken op het internet kun je verschillende beveiligingstools gebruiken. Deze zorgen ervoor dat je beschermd bent tegen gevaren op internet. Een voorbeeld is een VPN (Virtual Private Network). Hiermee wordt je IP-adres verborgen, zodat anderen je locatie niet kunnen zien. Dit is voornamelijk handig als openbare wifinetwerken gebruikt.

Daarnaast kun je gebruikmaken van Google SafeSearch, een filter dat ongewenste inhoud in zoekresultaten voorkomt. Dit kun je eenvoudig instellen via je Googleaccount. Door deze tools te gebruiken, maak je het internetten niet alleen veiliger voor jou maar ook voor je kind.

Wees voorzichtig met bestanden van onbekende websites. Vertel je kind om nooit op bijlagen te klikken in e-mails of berichten van onbekenden, zelfs als het lijkt alsof ze van een bekende (organisatie) komen. Hierdoor kunnen er o.a. virussen op je computer komen die problemen kunnen veroorzaken.

Moet je toch iets downloaden? Gebruik dan bijvoorbeeld alleen officiële appstores zoals Google Play of de Apple App Store om te downloaden. Of doe goed onderzoek naar de website, door bijvoorbeeld reviews over de website op te zoeken. Sommige (buitenlandse) apps lijken betrouwbaar, maar gaan niet altijd even voorzichtig met jouw gegevens om. Doe daarom altijd goed onderzoek!

Bespreek dit ook goed met je kind, zodat hij of zij weet hoe belangrijk dit is. Overleg bijvoorbeeld dat wanneer ze iets moeten downloaden, ze eerst altijd even jouw toestemming vragen.

Kies sterke en unieke wachtwoorden voor je accounts. Zo bescherm je jouw persoonlijke gegevens. Er zijn veel neppe websites die proberen je informatie te stelen. Geef daarom zo min mogelijk persoonlijke informatie op.

Je kan bijvoorbeeld samen met je kind een sterk wachtwoord maken door een leuke zin te bedenken, zoals 'Mijn hond heet Max en is 2 jaar!'. Vervolgens kunnen ze hier een wachtwoord van maken door letters te vervangen met symbolen en cijfers, bijvoorbeeld 'MhHMaI2j!'. Dit maakt het wachtwoord sterk én makkelijk te onthouden voor kinderen.

Het internet is niet meer weg te denken uit ons dagelijks leven. De meeste mensen gebruiken het internet met de juiste intenties, maar er zijn ook mensen die het internet gebruiken voor minder goede doeleinden. Deze personen kunnen proberen om persoonlijke informatie te stelen, virussen te verspreiden, of anderen online te pesten.

Het is goed dat je kinderen zich ook bewust zijn van deze gevaren.  Door kinderen te leren over deze risico’s leren ze betere en veiligere keuzes te maken.

Online criminelen proberen via apparaten zoals je telefoon, tablet of computer binnen te komen. Ze kunnen veel schade aanrichten, maar je kunt je hiertegen beschermen. Zorg voor een goede basisveiligheid met deze acties:

• Gebruik veilige wachtwoorden. Het liefst een ander wachtwoord voor elk apparaat of account. Tip: er zijn websites, zoals deze waar je kan controleren hoe 'sterk' je wachtwoord is!
• Update je apparaten. Zo blijven ze goed beveiligd. Je kunt bijvoorbeeld ook automatische updates op je apparaten inschakelen. 
• Gebruik een virusscanner. Deze controleert je apparaat op schadelijke software. 
• Maak regelmatig een back-up van al je bestanden. Als je gehackt wordt, ben je dan niet alles kwijt. Het liefst met een fysieke harde schijf en niet op een onlineomgeving zoals een Drive of Cloud. 
• Check eerst, klik daarna. Twijfel je aan een link? Controleer hem op checkjelinkje.nl

Scholen hebben gegevens van je kind. Deze gegevens worden gebruikt voor onderwijs, zoals voor digitale toetsen en voor het leerlingvolgsysteem. Ze verzamelen bijvoorbeeld namen en resultaten van toetsen. Deze gegevens zijn belangrijk voor het uiteindelijke middelbare schooladvies. Daarnaast helpt het leraren om te zien hoe goed jouw kind het doet op school, zodat ze kunnen helpen waar nodig. Scholen moeten zich vanaf mei 2018 houden aan de privacywet. Scholen moeten ouders informeren over:

• Welke gegevens ze verwerken.
• Waarom en hoe ze deze gegevens verwerken. 
• Hoe ouders de gegevens kunnen inzien. 
• Met welke organisaties de gegevens worden gedeeld. 
• Welke maatregelen zijn genomen om de gegevens te beveiligen.

Het internet kan leuk en leerzaam zijn, maar het is belangrijk om gevaren te herkennen. Door goed met je kind te praten over wat ze online tegenkomen, help je ze veilige keuzes te maken. Samen kunnen jullie leren hoe je op een slimme en veilige manier gebruik kunt maken van alles wat het internet te bieden heeft. Zo zorg je ervoor dat je kind zich bewust is van de risico's en beschermd blijft.