Wat is het montessorionderwijs?

Het kiezen van de juiste basisschool voor je kind is een belangrijke, maar ook moeilijke beslissing. Er zijn namelijk veel onderwijsvormen en scholen waar je uit kan kiezen. Eén van deze onderwijsvormen is het montessorionderwijs.

In dit artikel duiken we dieper in het Montessorionderwijs. Wat houdt deze onderwijsmethode in? Wat zijn de voor- en nadelen? In dit artikel vertellen we je alles over het montessorionderwijs en wat het voor jouw kind kan betekenen!

Kort samengevat zijn dit de kenmerken van het Montessorionderwijs: 

• Kinderen leren op hun eigen manier en op hun eigen tempo.
• Kinderen werken zelfstandig met speciaal lesmateriaal dat hen helpt fouten zelf te ontdekken. De leerkracht begeleidt als dat nodig is.
• Kinderen krijgen de ruimte om hun nieuwsgierigheid te stimuleren. 
• Kinderen van verschillende leeftijden werken samen in dezelfde groep.

Montessorionderwijs, bedacht door Maria Montessori, helpt kinderen om op hun eigen manier en in hun eigen tempo te leren. Kinderen leren zelfstandig werken en mogen zelf kiezen waar ze mee aan de slag gaan in een klaslokaal dat speciaal is ingericht met materialen die hen helpen om zelf te ontdekken en te leren. 

In montessorionderwijs leert je kind in een klas met speciaal materiaal dat hen helpt om zelf nieuwe dingen te ontdekken en te leren. De leerkracht begeleidt en biedt lesmateriaal aan dat aansluit bij de persoonlijke interesse en ontwikkeling van je kind. Een paar keer per jaar krijgen ouders een verslag waarin staat hoe hun kind zich ontwikkelt op school. Hierin wordt niet alleen gekeken naar leerprestaties, maar ook naar sociale en persoonlijke groei. Ouders krijgen de ruimte om met de leerkracht te overleggen over de ontwikkelingen van hun kind.

Dit zorgt ervoor dat je kind op het juiste moment de juiste hulpmiddelen krijgt en verder kan groeien in zijn leerproces op zijn of haar eigen niveau. Deze aanpak is een van de belangrijkste kenmerken van het montessorionderwijs. Het zorgt ervoor dat kinderen leren op een manier die het beste aansluit op hun eigen tempo en behoeftes.

Maria Montessori, een arts en lerares uit Italië, bedacht het montessorionderwijs. In 1907 opende ze in Rome haar eerste school, het 'Casa dei Bambini'. Haar aanpak was anders dan wat toen ‘normaal’ was. Ze liet kinderen op hun eigen tempo leren in een omgeving die speciaal voor hen was ingericht. Maria geloofde dat kinderen van nature nieuwsgierig zijn en het beste leren door dingen zelf te ontdekken. Haar methode werd snel populair, ook in Nederland, waar het montessorionderwijs in 1915 werd geïntroduceerd. Op dit moment zijn er ongeveer 150 montessorischolen in Nederland.

'Help mij het zelf te doen' is de kern van het montessorionderwijs. Dit betekent dat kinderen worden gestimuleerd om zelfstandig te leren en zelf oplossingen te vinden. Deze onderwijsvorm is gebaseerd op zes belangrijke kernwaarden, namelijk:

1. Vrijheid in keuzes: kinderen mogen zelf kiezen wat en wanneer ze leren, maar wel binnen een gestructureerde omgeving.
2. Het kind staat centraal: elk kind wordt gezien als een individu met unieke talenten en behoeften.
3. Uitdagen en zelf ontdekken: de nieuwsgierigheid van de kinderen wordt gestimuleerd door het lesmateriaal en de omgeving waarin ze leren. Als een kind bijvoorbeeld nieuwsgierigheid toont naar rekenen, dan biedt de docent hier lesmateriaal voor aan. 
4. Samen werken met anderen: kinderen werken samen met jongere en oudere klasgenoten. Zo leren ze van elkaar en verbeteren ze hun sociale vaardigheden.
5. Kinderen mogen zelf bepalen hoe en wanneer ze leren, maar er zijn duidelijke afspraken en regels waar ze zich aan houden. Ze kiezen wanneer ze wat willen leren.
6. Maat voor eigen prestatie: de voortgang van elk kind wordt individueel gevolgd. Niet alleen op het gebied van leren, maar ook hoe het zich sociaal en persoonlijk ontwikkelt.

In het montessorionderwijs wordt er gebruikgemaakt van speciaal lesmateriaal. Dit materiaal is afgestemd op de verschillende ontwikkelfasen van een kind. Er wordt veel gebruikgemaakt van natuurlijk materialen. Bijvoorbeeld voor het leren lezen en schrijven worden letters van schuurpapieren gebruikt. Door het voelen van de letters leren de kinderen de vorm van de letter te herkennen.

Het lesmateriaal van Montessori heeft altijd een aantal eigenschappen, namelijk:

• Het materiaal laat meteen zien als iets niet klopt, zodat kinderen hun fouten zelf kunnen verbeteren. Hierdoor heeft een kind meteen door wat het fout doet. Ze kunnen hun fouten direct verbeteren.
• Er staat altijd één vaardigheid centraal. Bijvoorbeeld het leren van de vormen van letters door te voelen aan schuurpapieren letters. Een ander voorbeeld is het werken met kralenkettingen om rekenvaardigheden te oefenen, zoals tellen en optellen. Ook zijn er blokken van verschillende vormen en maten waarmee kinderen leren over ruimtelijk inzicht en balans.
• Het lesmateriaal is gemaakt van natuurlijke materialen, zoals hout en stof.

Het Montessorionderwijs is ideaal voor kinderen die graag zelfstandig werken, nieuwsgierig zijn en hun eigen tempo willen bepalen. Deze methode geeft kinderen veel vrijheid om zelf keuzes te maken, terwijl de leerkracht zorgt voor structuur en begeleiding waar nodig. Voor kinderen die behoefte hebben aan meer structuur en vaste richtlijnen kan het Montessorionderwijs minder geschikt zijn. Sommige kinderen vinden het namelijk lastig om zelfstandig te werken en leren beter met duidelijke regels en een vaste structuur. Kijk altijd naar de behoeftes van je eigen kind en of het montessorionderwijs geschikt is.

Of het montessorionderwijs geschikt is voor jouw kind, hangt af van de manier waarop je wil dat je kind leert en wat je als ouder(s) belangrijk vindt in onderwijs. Daarnaast verschilt het per school hoe zij het montessorionderwijs toepassen.

Tip: wil je zeker weten of het montessorionderwijs geschikt is voor jouw kind? Het kan helpen om eens langs te gaan bij een montessorischool bij jou in de buurt voor een rondleiding. Zo kan je de school eens van binnen bekijken en hoor je van een leerkracht hoe er lesgegeven wordt.

Een school mag zichzelf een montessorischool noemen wanneer zij erkend zijn door de Nederlandse Montessori Vereniging. In Nederland zijn er ongeveer 150 scholen die het montessorionderwijs aanbieden. Ben je benieuwd waar je deze scholen kan vinden? Kijk dan op deze website van de Nederlandse Montessori Vereniging voor een kaart met Montessorischolen in Nederland. 

Meer weten over montessorionderwijs?
Benieuwd of montessorionderwijs bij jouw kind past? Bezoek de website van de Nederlandse Montessori Vereniging voor meer informatie en ontdek welke montessorischool het beste aansluit bij jouw kind.

Gaat je kind binnenkort naar de basisschool en wil je alvast oefenen met ons oefenmateriaal? Kijk dan eens naar ons oefenmateriaal voor kleuters