De Tafels

Het is ontzettend belangrijk dat kinderen de tafels van vermenigvuldigen uit hun hoofd leren. De kinderen leren de tafels door relaties te leggen tussen de tafels. Op die manier begrijpt een kind beter wat hij leert en daardoor onthoudt een kind de uitkomsten beter. Vermenigvuldigen is een vorm van herhaald optellen: 2 + 2 + 2 = 6 is hetzelfde als 3 groepjes van 2. Oftewel de tafelsom: 3 x 2 = 6.

Automatiseren van de tafels
De tafelsommen worden op de basisschool veelvuldig aangeboden, zodat kinderen ze automatiseren. Het uitgangspunt moet zijn dat de kinderen eerst inzicht krijgen in hoe de tafels werken en wat er eigenlijk gebeurt bij het vermenigvuldigen, voordat ze beginnen met het automatiseren. Wanneer kinderen dit inzicht hebben, leren ze om de tafels vlot en foutloos uit het hoofd op te zeggen. Het automatiseren van de tafels van vermenigvuldiging is belangrijk, omdat kinderen later in de bovenbouw grotere sommen tegenkomen, zoals 253 x 26.

Het aanleren van de tafels
In groep 3 worden de kinderen al voorbereid op de tafels. Hierbij worden kinderen gevraagd om herhaald op te gaan tellen. Door het herhaald optellen van bijvoorbeeld de tafel van 2, krijg je ook de antwoorden van de tafel van 2. Voor de kinderen is er nog geen link naar de tafels, maar onbewust maken ze al een zet in die richting. 

In groep 4 maken de kinderen echt kennis met de tafels. Vaak beginnen de kinderen eerst met het maken van sprongen op een getallenlijn. Hierdoor worden ze zich er bewust van dat, bij het herhaald optellen van hetzelfde getal, ze eigenlijk met de keersommen aan het werk zijn. Kinderen starten veelal met het aanleren van de tafelsommen van de tafels van 1, 2, 5 en 10.

Vervolgens komen de tafels van 3, 4, 6, 7, 8 en 9 aan bod. Als kinderen deze tafels beheersen kunnen ze de overstap maken naar het oefenen met de tafels van getallen boven de 10. Op de website de-tafels-oefenen.nl kunnen kinderen ook met deze moeilijkere tafelsommen aan de slag.

Strategieën aanleren
Naast het automatiseren van de tafels, is het ook belangrijk dat de kinderen strategieën aanleren. Denk hierbij bijvoorbeeld aan een som als 4 x 9. Als een kind weet wat 2 x 9 is en je verdubbeld deze, dan weet het ook vrij snel wat 4 x 9 is. Naast het verdubbelen kennen we ook:
 

• Halveren: 5 x 9 = ? Door 10 x 9 te halveren, vind je al snel het antwoord op 5 x 9.
• Eén keer meer : 6 x 4 = ? Door 5 x 4 eerst te vermenigvuldigen, vind je al snel het antwoord op 6 x 4, want dat is één keer meer.
• Eén keer minder: 9 x 9 = ? Door eerste 10 x 9 te vermenigvuldigen, vind je al snel het antwoord op 9 x 9, want dat is één keer minder.
• Omdraaien: 5 x 7 = ? Door de som om te draaien, 7 x 5, krijg je de tafel van 5. Misschien wordt deze tafels beter beheerst.
• Combineren: 7 x 6 = ? Door de som te splitsen krijg je: 5 x 6 en 2 x 6. Tel de uitkomsten bij elkaar op en je komt tot het juiste antwoord.

Extra oefenen
Vrijwel alle kinderen zijn in staat om de tafels te automatiseren. Toch krijgt het ene kind dit sneller onder de knie dan de ander. Sommige kinderen hebben problemen met het automatiseren, bijvoorbeeld als ze dyslexie hebben. In veel gevallen is het extra oefenen met passende opgaven en het uitbreiden van de leertijd voldoende om toch de tafelsommen te beheersen. Het oefenen via de-tafels-oefenen.nl is hiervoor zeer geschikt.