Begrijpend lezen, een heel belangrijk vak

Begrijpend lezen is een heel belangrijk schoolvak. Bij begrijpend lezen gaat het om het verwerken van informatie uit een tekst. Begrijpen wat je leest, is de essentie van lezen en leren. Tijdens het vak begrijpend lezen, leert jouw kind hoe hij leesstrategieën kan toepassen. Hierdoor leert hij bij verschillende tekstsoorten (verhalend, instructief, informatief enz.) te begrijpen waar de tekst over gaat. Deze leesstrategieën heeft het kind ook nodig bij het begrijpen van teksten uit boeken van andere schoolvakken.

Begrijpend lezen komt namelijk bij elk ander schoolvak om de hoek kijken. Zijn hele schooltraject is een kind bezig met begrijpend lezen. Hieronder staan een paar voorbeelden.

Verhaalsommen bij rekenen
Een verhaalsom is een verhaal waarin de gegevens voor een som staan. Het is belangrijk dat een kind deze gegevens uit de tekst weet te halen, zodat hij de som goed kan maken.

Teksten samenvatten bij taal
Bij taal moet je soms een tekst lezen of samenvatten. Bij het maken van een samenvatting is het belangrijk dat je hoofdzaken van bijzaken kunt onderscheiden. Van de meest belangrijke informatie uit de tekst maak je een samenvatting.

Het maken van samenvattingen komt later ook van pas bij het studeren.

Aardrijkskunde, biologie, geschiedenis; noem het maar op!
Eigenlijk moet een kind altijd begrijpen wat hij leest. Zo ook bij de teksten in lesboeken van andere vakken. Als een kind niet snapt welke informatie er in het geschiedenisboek over de Tweede Wereldoorlog staat, kan hij de bijbehorende vragen in het werkboek niet maken.

Begrijpend lezen buiten school om
Een kind komt niet alleen op school in aanraking met begrijpend lezen. Ook buiten school om zijn er situaties waarin een kind de vaardigheden die hij bij begrijpend lezen leert, moet toepassen. Dat is bijvoorbeeld zo bij het lezen van een handleiding, een uitnodiging of een recept.

Sommige kinderen vinden het schoolvak begrijpend lezen niet leuk. Dit komt waarschijnlijk doordat het vak hen erg schools wordt aangeboden. Vindt jouw kind het vak ook niet zo leuk? Je kunt buiten school om een aantal dingen doen om jouw kind toch op een leuke manier ermee te laten oefenen.

Vergroot zijn leesplezier
Hoe meer een kind leest, hoe meer een kind leert te snappen wat hij leest. Het is dus belangrijk dat jouw kind veel leest. Dit hoeft niet per se een leesboek te zijn. Een krantenartikel is al prima. Een kind dat weinig leest, heeft weinig plezier in het lezen. Je kunt dat leesplezier vergroten door een aantal dingen te doen.

Onderwerp kiezen
Laat jouw kind het onderwerp kiezen. Als jouw kind iets mag lezen over een onderwerp dat hij interessant vindt, zal hij dit sneller doen dan wanneer dat niet zo is. Houdt jouw kind van voetbal? Laat hem dan een artikel lezen over bijvoorbeeld een voetbalwedstrijd of een leesboek dat over voetbal gaat.

Zorg voor afwisseling
Elke tekst dat een kind wel leest, is mooi meegenomen. Je houdt het voor jouw kind het leukst als je afwisseling brengt in wat hij leest. Laat hem dus de ene keer een leesboek lezen, de andere keer een stripboek, dan weer een artikel, enzovoorts.

Lees samen
Misschien wil jouw kind wel lezen, maar vindt hij het niet zo leuk om dat alleen te doen. Lees dan eens samen met hem! Dat kan gezellig op de bank met bijvoorbeeld wat lekkers te eten en te drinken erbij. Laat jouw kind eerst een stukje hardop voorlezen en lees daarna zelf een stukje voor. Je kunt hier ook makkelijk een spelelement aan toevoegen. Lees bijvoorbeeld elk om de beurt een zin voor. Of begin telkens zelf een zin en laat jouw kind de zin afmaken. Door dit soort kleine spelelementen aan het samen lezen toe te voegen, kan jouw kind het al een stuk leuker vinden om (samen) te lezen.

Lees voor
Heeft jouw kind echt geen zin om te lezen? Lees hem dan voor! Hij is dan weliswaar niet bezig met begrijpend lezen, maar wel met begrijpend luisteren. Hoe vaker je voorleest, hoe vaker jouw kind toch wel in aanraking komt met het leren begrijpen van teksten.

Stel vragen
Na het voor- of samen lezen is het een goed idee om vragen te stellen aan jouw kind. Zo kom je erachter of hij snapt welke informatie in de tekst staat. Als jullie samen een artikel hebben gelezen over een voetbalwedstrijd, kun je bijvoorbeeld vragen: welke clubs speelden de wedstrijd? Welke club heeft gewonnen? Met hoeveel doelpunten won die club? Enzovoorts. Op die manier kan jouw kind erg goed oefenen met het begrijpen van wat hij leest.

In plaats van een krantenartikel, kun je ook samen met jouw kind een verhaaltje lezen. Daarna kun je over dat verhaal vragen stellen. Vraag hem bijvoorbeeld over wie het verhaal ging, wat diegene deed en wat er goed of fout ging in het verhaal. Verhaaltjes die hier erg geschikt voor zijn, kun je vinden op onze website voor begrijpend lezen.

Kook samen aan de hand van een recept
Bij het aflezen van een recept is een kind bezig met het toepassen van verschillende leesstrategieën, zodat hij weet wat er in het recept staat. Samen koken is dus niet alleen leuk, maar ook een hele goede manier om jouw kind te laten oefenen met begrijpend lezen. Stel jouw kind vragen als: welke ingrediënten hebben we nodig? Hoeveel hebben wij daarvan nodig? Hoe lang moet de taart de oven in? Enzovoorts.

Tot slot
Begrijpend lezen is dus een heel belangrijk schoolvak. De vaardigheden die je tijdens dit schoolvak leert, gebruik je de rest van je leven. Het is dus een erg goed idee om jouw kind vaak te laten oefenen met begrijpend lezen. Gelukkig zijn er een aantal hele leuke manieren om dat te doen.