Wat is het daltononderwijs?

Ouders kunnen in Nederland zelf een basisschool kiezen voor hun kind. Scholen kunnen hierbij een eigen onderwijsvorm hanteren. Er zijn verschillende onderwijsvormen zoals het dalton, montessori, vrijeschool, jenaplan en het freinet.

In dit artikel gaan we verder in op het daltononderwijs. Wat houdt deze onderwijsmethode precies in? Kort samengevat zijn dit de kenmerken van het daltononderwijs:

• Zelfstandigheid: Kinderen leren om zelfstandig te werken en verantwoordelijkheid te nemen voor hun taken. Ze krijgen de vrijheid om zelf hun werk te plannen en in te delen.
   
• Doelgericht werken: De focus ligt op gestructureerd en efficiënt werken. Kinderen leren taken doelgericht aan te pakken en hun tijd goed te verdelen.
   
• Combinatiegroepen: Leerlingen zitten in groepen met verschillende leeftijden, zodat ze van elkaar kunnen leren en op hun eigen niveau kunnen werken.
   
• Reflectie: Kinderen denken na over hun werk en plannen om steeds effectiever te leren werken.

De focus op een daltonschool ligt op het zelfstandig maken van keuzes en het nemen van verantwoordelijkheid voor het eigen werk. Kinderen plannen zelf hun taken, kiezen welke opdrachten ze eerst doen en leren hoe ze hun tijd efficiënt kunnen indelen. Daarnaast wordt het samenwerken met andere kinderen als erg belangrijk gezien. Dit helpt bij het ontwikkelen van sociale vaardigheden. De leerkracht begeleidt vooral, zodat het kind zelf dingen kan uitzoeken en initiatief kan nemen.

Helen Parkhurst, die het daltononderwijs ontwikkelde, vond dat het onderwijs niet alleen gaat om het leren van feiten, maar ook om kinderen te helpen om zelfstandige en verantwoordelijke volwassenen te worden. Op een daltonschool leert je kind daarom niet alleen schoolse dingen, maar ook belangrijke levensvaardigheden zoals zelfvertrouwen en het oplossen van problemen.

Het daltononderwijs bestaat al sinds 1919. In dit jaar opende de lerares Helen Parkhurst in de Amerikaanse stad ‘Dalton’ haar eigen school, waar ze haar eigen ontwikkelde daltononderwijs toepaste. Een leuk feitje is dat Helen eerst met de Montessorimethode werkte, maar vond dat deze methode te weinig ruimte bood voor zelfstandigheid en flexibiliteit. Vervolgens is ze heeft ze haar eigen methode ontwikkeld, het daltononderwijs. In 1925 werd de eerste daltonschool in Nederland geopend. Op dit moment zijn er 343 daltonbasisscholen in Nederland.

Het daltononderwijs is gebaseerd op 5 kernwaarden, namelijk: samenwerking, effectiviteit, zelfstandigheid, reflectie en vrijheid & verantwoordelijkheid.

• Samenwerking: Kinderen leren samen te werken en van elkaar te leren. Ze helpen elkaar bij opdrachten en versterken zo hun sociale vaardigheden.
   
• Effectiviteit: het daltononderwijs leert kinderen om hun tijd en middelen slim te gebruiken. Ze maken zelf een planning en leren hoe ze efficiënt kunnen werken.
   
• Zelfstandigheid: leerlingen werken op hun eigen niveau en leren zelf inschatten wanneer ze hulp nodig hebben. Dit helpt bij het maken van bewuste en verantwoorde keuzes.
   
• Reflectie: kinderen denken na over hun werk en gedrag. Dit begint met plannen, uitvoeren en achteraf evalueren hoe iets ging. Hierdoor verbeteren ze hun leerproces stap voor stap.
   
• Vrijheid en verantwoordelijkheid: leerlingen krijgen de ruimte om hun eigen leerproces vorm te geven, maar moeten ook verantwoordelijkheid nemen voor hun werk en planning.

Daltononderwijs biedt kinderen vrijheid om zelf te plannen en keuzes te maken, wat goed kan zijn voor kinderen die graag zelfstandig werken en verantwoordelijkheid willen nemen. Sommige kinderen vinden het fijn om meer duidelijke regels en vaste uitleg te krijgen. Voor hen kan een school met meer structuur beter passen.

Of daltononderwijs bij je kind past, hangt af van hoe je kind het liefst leert en wat jij als ouder belangrijk vindt. Daarnaast verschilt het per school hoe de daltononderwijsvorm wordt toegepast. Sommige scholen geven leerlingen meer vrijheid om hun taken zelf te plannen, terwijl andere scholen meer structuur bieden in de dagindeling. Ook kunnen accenten verschillen, zoals extra aandacht voor creativiteit, sport of onderzoekend leren.

Tip: wil je zeker weten of het daltononderwijs geschikt is voor jouw kind? Het kan helpen om eens langs te gaan bij een daltonbasisschool bij jou in de buurt voor een rondleiding. Zo kan je de school eens van binnen bekijken en hoor je van een leerkracht hoe er lesgegeven wordt.

Voordat een school het daltononderwijs mag geven, moet het een erkend lid zijn van de Nederlandse Dalton Vereniging. In Nederland zijn er 343 daltonscholen te vinden. Deze scholen zijn gebaseerd op de kenmerken van het daltononderwijs. De basisscholen passen de daltononderwijsvorm elk weer op een andere manier toe. Kijk op de site van de basisschool voor hun specifieke visie en onderwijsdoelen.

Wil je weten waar je een daltonschool in Nederland kan vinden? Kijk dan op de website van de Nederlandse Dalton Vereniging voor een overzicht van alle scholen.

Gaat je kind binnenkort naar de basisschool en wil je alvast oefenen met ons oefenmateriaal? Kijk dan eens naar ons oefenmateriaal voor kleuters.